ถ้าคุณเป็น Content Creator ที่ต้องอัดเสียงพูด อัดพอดแคสต์ ทำวิดีโอ หรือไลฟ์สด แล้วเจอปัญหาเสียงจากไมค์ไวเลสที่ฟังดู ‘อู้อี้’ เหมือนพูดในโอ่ง หรือไม่ชัดเจน ใสกระจ่างเท่าที่ควร… คุณไม่ได้เป็นคนเดียวที่เจอปัญหานี้!
เพราะเสียงไมค์อู้อี้ เป็นปัญหาคลาสสิกที่ทำเอาหลายคนปวดหัว ยิ่งสำหรับคนที่เพิ่งเริ่มต้น อาจจะงงว่าทำไมเสียงถึงออกมาเป็นแบบนี้ ทั้งๆ ที่อุปกรณ์ก็ดูดี
โดยสาเหตุที่ทำให้เสียงจากไมค์ของเราไม่คมชัดนั้นมีอยู่หลากหลายปัจจัย บางครั้งเป็นเรื่องเล็กๆ น้อยๆ ที่เราอาจมองข้ามไปได้ง่ายๆ
บทความนี้ได้รวบรวมคำตอบและแนวทางแก้ไขปัญหามาให้คุณแล้ว เราจะพาไปเจาะลึก 5 สาเหตุหลักที่เป็นตัวการทำให้เสียงไมค์ไวเลสฟังดูไม่ดี และแนะนำวิธีเซ็ตเสียงให้ชัดเป๊ะในแบบฉบับ Content Creator ที่ใครๆ ก็ทำตามได้ง่ายๆ ด้วยตัวเองกัน
5 สาเหตุหลักที่ทำให้เสียงไมค์ไวเลสของคุณ ‘อู้อี้’ และวิธีแก้ไข
1. ปัญหาความถี่เสียง (Frequency Issues)
บางครั้งเสียง “อู้อี้” หรือ “ขุ่นมัว” ที่เราได้ยิน ไม่ได้มาจากอุปกรณ์มีปัญหาเสมอไป แต่อาจเกิดจากสมดุลของย่านความถี่เสียงที่ไม่เหมาะสม โดยเฉพาะย่านความถี่ต่ำ (Low Frequencies) ที่มักจะต่ำกว่า 100 Hz หากความถี่กลุ่มนี้มีมากเกินไปในสัญญาณเสียง จะทำให้เสียงฟังดูบวม หนา ไม่เคลียร์ เหมือนมีอะไรมาปกคลุมเสียงพูดของเราไว้
วิธีแก้ไข
- ใช้เครื่องมือ EQ ในโปรแกรมตัดต่อเสียง : หลังจากที่คุณอัดเสียงเสร็จแล้ว ให้นำไฟล์เสียงเข้าสู่โปรแกรมตัดต่อวิดีโอหรือโปรแกรมเฉพาะทางสำหรับการตัดต่อเสียง มองหาฟังก์ชัน Equalizer (EQ)
- ลดช่วงความถี่ต่ำ : ลองลด (Cut) ย่านความถี่ตั้งแต่ 80 Hz หรือ 100 Hz ลงเล็กน้อย ค่อยๆ ปรับและฟังผลลัพธ์ดู การลดความถี่ต่ำที่ไม่จำเป็นออกไปจะช่วยให้เสียงพูดของคุณชัดเจนขึ้น ไม่โดนความถี่ทุ้มๆ กลบจนอู้อี้
- ใช้เครื่องมือวิเคราะห์สเปกตรัม (ถ้ามี) : โปรแกรมตัดต่อบางตัวอาจมีเครื่องมือวิเคราะห์สเปกตรัมความถี่ (Frequency Spectrum Analyzer) ให้ดู ช่วยแสดงให้เห็นภาพรวมของความถี่เสียงที่อัดเข้ามา ทำให้คุณเห็นได้ชัดเจนว่าย่านความถี่ไหนเด่นเกินไป จะช่วยให้คุณปรับ EQ ได้อย่างแม่นยำยิ่งขึ้น
2. ไมค์สกปรก หรืออุปกรณ์เสริมอุดตัน
อาจเป็นสาเหตุที่คุณคาดไม่ถึง แต่เกิดขึ้นได้จริง และพบบ่อยมาก ลองนึกภาพตามว่า ถ้าพอร์ตหรือรูเล็กๆ ที่ใช้รับเสียงบนตัวไมค์มีฝุ่นละออง เส้นผม หรือความชื้นเข้าไปสะสมจนอุดตัน หรือแม้แต่ฟองน้ำกันลม (Windscreen) / Pop Filter ที่ใช้เริ่มสกปรกจนประสิทธิภาพลดลง สิ่งเหล่านี้จะไปขัดขวางการเดินทางของคลื่นเสียง ทำให้เสียงที่เข้าสู่ไมค์ไม่เต็มที่ ฟังดูทึบๆ ไม่ชัดเจน และอู้อี้ได้
วิธีแก้ไข
- ทำความสะอาดไมค์อย่างอ่อนโยน : ใช้ผ้านุ่ม แห้งๆ เช็ดทำความสะอาดตัวไมค์เบาๆ หลีกเลี่ยงการใช้สารเคมีรุนแรง
- ทำความสะอาดพอร์ตรับเสียง : ใช้แปรงขนนุ่มหรือที่เป่าลม (Air Blower) ค่อยๆ เป่าหรือปัดฝุ่นที่บริเวณพอร์ตรับเสียง ถ้ามีคราบติดเล็กน้อย อาจใช้คอตตอนบัดแห้งๆ หรือชุบแอลกอฮอล์เล็กน้อย (ระวังอย่าให้เปียกเกินไป) เช็ดอย่างเบามือ
- ดูแลฟองน้ำ/Pop Filter: ถ้าไมค์ของคุณมีฟองน้ำหุ้มหรือใช้ Pop Filter ให้ถอดออกมาทำความสะอาดหรือเป่าฝุ่นออก ถ้าเก่าหรือสกปรกมากจนทำความสะอาดยาก ควรเปลี่ยนใหม่
3. เลือกใช้ไมค์ไม่เหมาะกับงาน (หรือคุณภาพของไมค์)
ไมโครโฟนแต่ละประเภทถูกออกแบบมาเพื่อการใช้งานที่แตกต่างกัน บางตัวเหมาะกับการรับเสียงพูดระยะใกล้ บางตัวเหมาะกับรับเสียงบรรยากาศ หรือรับเสียงจากแหล่งกำเนิดเสียงที่ดัง การเลือกใช้ไมค์ที่ไม่เหมาะสมกับสภาพแวดล้อมหรือแหล่งกำเนิดเสียงที่บันทึก อาจทำให้เสียงที่ได้ไม่ดีเท่าที่ควร หรือถ้าคุณภาพของตัวไมค์เองไม่ได้มาตรฐาน ก็ย่อมส่งผลต่อคุณภาพเสียงที่ได้โดยตรง
วิธีแก้ไข
- พิจารณาประเภทการใช้งานหลักของคุณ : สำหรับ Content Creator ที่อัดเสียงพูดเป็นหลัก ไมค์ไวเลสแบบ Lavalier (ไมค์หนีบปกเสื้อ) หรือแบบ Compact ที่ติดบนตัว มักจะเหมาะสม เพราะช่วยรักษาระยะห่างระหว่างปากกับไมค์ได้คงที่ ลองศึกษาคุณสมบัติของไมค์ก่อนเลือกซื้อ
- การลงทุนในอุปกรณ์ที่มีคุณภาพย่อมให้ผลลัพธ์ที่ดีกว่า : คุณภาพของอุปกรณ์มีผลจริงๆ การลงทุนกับไมค์ที่มีคุณภาพดีในระดับหนึ่ง จะช่วยให้เสียงที่ได้มีโอกาสดีตั้งแต่ต้น ลดปัญหาเสียงอู้อี้หรือเสียงรบกวนที่ไม่พึงประสงค์
สำหรับ Content Creator ที่ต้องการไมค์คุณภาพดีที่ให้เสียงชัดเจน ใช้งานง่าย และเหมาะกับการถ่ายทำคอนเทนต์ต่างๆ ในปัจจุบัน ลองพิจารณา Hollyland Lark M2 หรือ Hollyland Lark M2S ก็เป็นตัวเลือกที่น่าสนใจ เพราะไมค์ขนาดเล็กกะทัดรัด 2 รุ่นนี้ ถูกออกแบบมาเพื่อการบันทึกเสียงพูดคุณภาพสูงโดยเฉพาะ ด้วยดีไซน์ที่เน้นความสะดวกในการใช้งาน ไม่ว่าจะเป็นการหนีบปกเสื้อ ติดด้วยแม่เหล็ก หรือต่อเข้ากับอุปกรณ์ต่างๆ ได้โดยตรง และยังให้คุณภาพเสียงระดับโปรที่ชัดเจน
4. ตำแหน่งและการวางไมค์ผิดพลาด
เชื่อหรือไม่ว่านี่คือสาเหตุยอดฮิตอันดับต้นๆ ที่ทำให้เสียงไมค์ฟังดูไม่ดี และยังเป็นจุดที่แก้ไขได้ง่ายที่สุดอีกด้วย การวางตำแหน่งตัวไมค์ไม่ถูกต้อง ไม่ว่าจะใกล้หรือห่างจากแหล่งกำเนิดเสียงเกินไป หรือแม้กระทั่งหันมุมไมค์ผิดทิศทาง ล้วนส่งผลกระทบโดยตรงต่อความชัดเจนและความเป็นธรรมชาติของเสียง
วิธีแก้ไข
- รักษาระยะห่าง : สำหรับการอัดเสียงพูด ระยะห่างที่เหมาะสมมักจะอยู่ที่ประมาณ 6-12 นิ้ว (ประมาณ 15-30 เซนติเมตร) จากปาก ถ้าใกล้เกินไปเสียงอาจดังพีค (Distortion) หรือมีเสียงลมปะทะ (Plosives) มาก ถ้าห่างเกินไปเสียงจะเบา มีเสียงบรรยากาศเข้าเยอะ และอาจฟังดูห่างๆ อู้อี้
- หันหน้าไมค์ให้ถูกมุม : ไมโครโฟนส่วนใหญ่จะมีทิศทางการรับเสียงที่ไวที่สุด (Sweet Spot) โดยเฉพาะ ไมค์ไวเลสแบบ Lavalier มักจะรับเสียงได้ดีที่สุดเมื่อหันหน้าไมค์เข้าหาแหล่งกำเนิดเสียงโดยตรง (คือหันเข้าหาปากคุณ) ลองทดลองปรับมุมเล็กน้อยเพื่อหาตำแหน่งที่เสียงชัดเจนที่สุดและรับเสียงรบกวนรอบข้างน้อยที่สุด
5. สภาพแวดล้อมในการบันทึกเสียง (Background Noise & Acoustics)
ปัจจัยภายนอกที่ควบคุมยาก คือเสียงรบกวนรอบข้าง เช่น เสียงแอร์ เสียงพัดลม เสียงคอมพิวเตอร์ เสียงการจราจร หรือแม้แต่เสียงสะท้อน/เสียงก้องในห้องที่คุณอัดเสียง (Acoustics) ก็มีผลอย่างมากที่ทำให้เสียงพูดที่อัดมาฟังดูไม่ชัด หรือถูกเสียงรบกวนกลบจนฟังอู้อี้
วิธีแก้ไข
- เลือกสถานที่ที่เงียบที่สุด : ก่อนเริ่มอัดเสียง ลองสำรวจพื้นที่รอบๆ และเลือกจุดที่เงียบสงบที่สุด ปิดเครื่องใช้ไฟฟ้าที่ไม่จำเป็นที่ก่อให้เกิดเสียงรบกวน ปิดประตูหน้าต่างให้สนิท เพื่อลดเสียงจากภายนอกให้ได้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้
- ลดเสียงสะท้อน/เสียงก้อง : ห้องที่โล่ง ผนังเรียบ จะมีเสียงก้องมาก ซึ่งทำให้เสียงที่อัดมาฟังไม่ชัด ลองใช้อุปกรณ์ซับเสียงง่ายๆ รอบตัว เช่น ผ้าม่านหนาๆ พรม หมอน หรือแม้กระทั่งนำผ้าห่มมาแขวนชั่วคราวบริเวณรอบๆ ที่อัดเสียง สิ่งเหล่านี้จะช่วยดูดซับเสียงและลดเสียงก้องได้
- ลงทุน Acoustic Treatment (ถ้าทำได้) : สำหรับคนที่จริงจังกับการทำเสียง อาจพิจารณาติดตั้งแผ่นซับเสียง (Acoustic Panels) หรือวัสดุที่ช่วยควบคุมเสียงอื่นๆ ในห้อง ก็เป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพที่สุดเพื่อลดเสียงก้องในระยะยาว
ปัญหาเสียงไมค์อู้อี้ ไม่ชัด เป็นเรื่องที่แก้ไขได้ ส่วนใหญ่เกิดจากสาเหตุที่เราพูดถึงไป ไม่ว่าจะเป็นการตั้งค่า EQ ในโปรแกรม การทำความสะอาดดูแลไมค์ การเลือกใช้ไมค์ที่เหมาะสม การจัดวางตำแหน่งไมค์ให้ถูกต้อง และการควบคุมสภาพแวดล้อมในการอัดเสียง
ลองไล่ตรวจสอบทีละสาเหตุ และนำวิธีแก้ไขไปปรับใช้ดูค่ะ การใส่ใจในคุณภาพเสียงตั้งแต่ขั้นตอนการบันทึกจะช่วยลดงานในขั้นตอน Post-Production และทำให้คอนเทนต์ของคุณมีความเป็นมืออาชีพ น่าฟังยิ่งขึ้น อุปกรณ์ที่ดี การตั้งค่าที่ถูกต้อง และเทคนิคที่เหมาะสม คือกุญแจสำคัญที่จะทำให้เสียงจากไมค์ของคุณชัด ได้อย่างที่ต้องการ ไม่ต้องกังวลกับเสียงที่อู้อี้อีกต่อไป
อ้างอิงข้อมูลจาก : www.hollyland.com/blog/topics/microphone-sounds-muffled
